Dromen zijn bedrog, wees realistisch

Inkijkje in wetenschappelijk onderzoek naar motivatie

Positief denken is niet alleen fantaseren over je gedroomde toekomst. “Het is zaak om heel snel ook te bedenken wat je nog tegenhoudt van je gedroomde doel. En juist die obstakels geven je de energie om in actie te komen”, zo legt Gabriele Oettingen uit tijdens een interview op een van de meest energieke plekken ter wereld, New York City. In deze korte blog delen we enkele van onze belangrijkste inzichten met je. In een volgend artikel gaan we meer de diepte in.

Over de cultuur van optimisme

In haar boek Rethinking Positive Thinking beschrijft de Duitse professor Gabriele Oettingen, werkzaam aan New York University, haar inzichten na jarenlang onderzoek.“We zeggen het zo vaak tegen anderen ’denk positief, dan komt het goed’ maar dat blijkt niet voldoende. Je manier van denken wordt uiteraard beïnvloed door je omgeving. 
Ik kom oorspronkelijk uit Duitsland en het viel me op hoeveel waarde men in de Verenigde Staten hecht aan positief denken. Dat was wel even wennen voor me in het begin. Waar je in Duitsland op de vraag ‘hoe is het?’ een eerlijk antwoord gaf zoals ‘nou, ik heb slecht geslapen’, daar zegt men in de VS gewoon standaard dat het goed gaat. Die cultuur van optimisme heeft natuurlijk zijn voordelen en nadelen.”

‘Alleen positief denken is onvoldoende’

“Je kunt jezelf motiveren door te bepalen wat je echt wilt. Dat maakt energie los. Uit veel onderzoeken blijkt echter dat mensen die positief ingesteld zijn er nog lang niet zijn. Sterker nog, het kan ertoe leiden dat je te weinig onderneemt omdat je impliciet denkt dat je er al bent. Toen ik hier ruim 25 jaar geleden onderzoek naar deed, ging ik tegen het tijdsbeeld in. Positieve psychologie was in opkomst en de algemene opvatting daarbij was ‘positief denken over de toekomst vergroot je kansen op succes.’ Uit mijn onderzoeken, bleek echter dat positief denken alleen niet voldoende is. Het is ook zaak om een inschatting te maken van je obstakels. Bijvoorbeeld door een inschatting te maken van wat je eerder met succes hebt ondernomen. Maak werk van je beperkingen en obstakels. Wat houdt je tegen? Om dan vervolgens heel gericht actie te ondernemen. ”

Maak werk van je beperkingen en obstakels.

Onderzoek zelf toepassen

Oettingen heeft jarenlang onderzoek vertaald naar een heldere aanpak met 4 simpele stappen. De eerste letters van elke stap vormen samen het acroniem WOOP. Kort samengevat komt het neer op het volgende:

1. Het begint met je Wish (wens): wat wil je écht bereiken? Denk aan een wens of een probleem dat je wilt oplossen. Een wens die uitdagend is voor je maar die je kunt realiseren in een bepaalde tijd. Als je meerdere wensen hebt: kies er eentje want je moet je energie wel richten. En als je die wens niet heel duidelijk voelt, dan weet je één ding zeker: je gaat het (toch) niet doen. Wacht dan even en spaar je energie tot je écht weet wat je wilt.
2. Outcome (uitkomst): nu weet dat je iets heel graag wilt, is het zaak om hier beelden bij te krijgen. De belangrijkste vraag hierbij: wat is de best mogelijke uitkomst? Hoe ziet dat eruit? Probeer jezelf een levendige voorstelling te maken van deze gebeurtenissen, en hoe jij die ervaart, door te visualiseren.
3. Obstacle (hindernis): wat houdt je tegen? Neem vooral je eigen gedrag, je gewoontes, emoties en (belemmerende) overtuigingen onder de loep. Deze combinatie van de stappen 2 en 3, zowel nadenken over outcome als obstacle, noemt Oettingen Mental Contrasting.
4. Plan: Wat kun je doen om deze hindernissen succesvol te omzeilen? Het is belangrijk dat je je gedrag heel specifiek benoemt. Werk met zogenaamde implementatie intenties. Zoals een programmeur code schrijft voor software, benoem jij heel specifiek je gedrag in termen als ‘Als dit gebeurt dan doe ik dat”.

Tot zover een korte versie van de inzichten die we opdeden uit ons gesprek met Oettingen en het lezen van haar boek Rethinking Positive Thinking. In dit goed leesbare boek geeft Oettingen veel voorbeelden, zowel uit de wetenschappelijke onderzoeken die ze leidt, als ook van toepassingen van WOOP.

Over Gabriele Oettingen

Gabriele is gefascineerd door wat mensen motiveert en dan vooral welke rol de toekomst hierin speelt. Ze reist heen en weer tussen New York University (VS) en de University of Hamburg (Duitsland). Oettingen onderzoekt de effecten van denken over de toekomst op je cognitie, emotie en gedrag. Patrick & Hans spraken haar deze winter in New York. Binnenkort een langer interview over de wetenschap achter motivatie.

Over het boek Rethinking Positive Thinking

Twintig jaar onderzoek kwam samen in dit verfrissende boek over wat mensen motiveert. Oettingen vertaalde haar onderzoekswerk naar een eenvoudig maar doeltreffende aanpak (WOOP). Meer info over het boek vind je hier.

Rethinking positive thinking met Gabriele Oettingen

Save