Blue Monday: lachertje met een serieuze ondertoon
De derde maandag van januari is de somberste dag van het jaar: Blue Monday. Die dag is uitgerekend aan de hand van een wetenschappelijke formule. Nou ja, wetenschappelijk? De formule is een beetje een allegaartje van alles en nog wat. Dat geeft niet: het gaat erom dat aanwezige depri-gevoelens aandacht krijgen. Daarom richten we ons met een dagelijkse blog op het fenomeen van de blauwe maandag. Dit is deel 1 van de serie Blue Monday-blogs die we publiceerden in 2016 in de aanloop naar ons boek Waar haal je de energie vandaan?
Blog door Hans van der Loo & Patrick Davidson
Je hoeft natuurlijk geen psycholoog te zijn om je te kunnen voorstellen dat de laatste weken van januari niet bepaald de opwekkendste periode van het jaar is. De warme gezelligheid van de feestdagen heeft plaatsgemaakt voor de alledaagsheid grauwheid van het bestaan, de goede voornemens zijn inmiddels alweer ingehaald door de realiteit en lente waar we allen naar snakken, is nog lang niet in zicht. Ondertussen zijn de dagen grauw, kil, nat en vooral ook donker. Je hoeft geen droeftoeter als Maarten van Rossem of Hans Dorrestijn te zijn om hier bedroefd en neerslachtig van te worden.
De warme gezelligheid van de feestdagen heeft plaatsgemaakt voor de alledaagsheid grauwheid van het bestaan
De formule van Dr. Cliff
En nu die fameuze formule: we denken niet alleen dat we ons somber voelen, maar het wetenschappelijke bewijs hiervoor is ook geleverd. De derde maandag van januari is de meest naargeestige dag van het jaar. Althans zo wil het verhaal het. Want de achtergrond van die formule is een beetje een dijenkletser.
Tien jaar geleden verzon een Britse reisorganisatie een list om de omzet in januari te boosten. Omdat consumenten al hun geld in de decembermaanden hebben uitgegeven, houden ze hun handen op de knip. Bovendien is de vakantieperiode nog zover weg dat men niet op het idee komt om een reis te boeken. Er werd een pr-bureau bijgehaald en die bedachten de volgende, wetenschappelijk ogende formule:
In deze formule staat W voor het soort Weer, D voor de schulden en d voor het maandelijkse salaris, T staat voor de tijd die verstreken is sinds kerstmis, Q staat voor hoe intensief je aan je goede voornemens vasthoudt, M voor het motivatieniveau en N voor het gevoel om in actie te komen.
Hoewel de formule oogt, valt er wetenschappelijk gezien weinig mee te beginnen. Zo zijn de verschillende elementen niet nader ingevuld en daardoor niet kwantificeerbaar. Maar dat gaf allemaal niet, het ging meer om de achterliggende gedachte: mensen zijn blijkbaar geneigd om een ticket naar het vakantieparadijs te boeken wanneer zij zich in de hel op aarde bevinden. En die hel was de derde maandag van januari. Om de formule nochtans enige status te verlenen, is een aantal wetenschappers aangezocht om hun naam eraan te verlenen. Eén van hen, de tijdelijk aan de universiteit van Cardiff verbonden docent Dr. Cliff Arnall, voelde zich niet te beroerd om tegen betaling van £ 1.650 als schepper van de formule door het leven te gaan. Vanaf dat moment was het dus de formule van Dr. Cliff.
Mensen zijn blijkbaar geneigd om een ticket naar het vakantieparadijs te boeken wanneer zij zich in de hel op aarde bevinden.
Wat te doen met Blue Monday?
Dr. Cliff kreeg de smaak blijkbaar te pakken, want een paar jaar later bedacht hij een formule waarmee hij in staat was om de meest gelukzalige dag van het jaar te bepalen: dat zou ergens in juni moeten zijn. Het uit zijn duim zuigen van de meest sombere en de meest gelukkige dag heeft hem overigens geen windeieren gelegd. Niet alleen is hij tegenwoordig een veelgevraagd spreker, maar ook duikt hij regelmatig op als depressie- of gelukexpert in diverse radio- en tv-programma´s.
Wat moeten we met Blue Monday, nu we weten dat het eigenlijk niet meer dan een lachertje is? Onze schouders erover ophalen en weer overgaan tot de orde van de dag? Het spel meespelen en je overgeven aan talloze pogingen om van deze baaldag een vrolijke bende te maken? Het aanbod om dit laatste te doen wordt elk jaar groter: bureaus en zzp’ers zien in Blue Monday een goede gelegenheid om hun producten en diensten aan te prijzen. Zelfs Emile Ratelband komt voor de gelegenheid weer uit de kast en verkondigt op blauwe maandag her en der zijn blijde evangelie van positiviteit.
Transformeer Blue Monday tot True Monday!
Wij zouden zeggen: doe geen van beide. Het negeren van een collectief en inmiddels ingeburgerd fenomeen heeft geen zin. Of het nu op waarheid berust of niet, Blue Monday is een sociaal feit. Tegendraadse en gespeelde vrolijkheid heeft evenmin veel zin: somberheid verdwijnt niet door het opzetten van een roze bril.
Transformeer Blue Monday liever tot een dag van de waarheid: maak er True Monday van! Ga op die dag eens bij jezelf en bij anderen te rade hoe positief je in het leven staat. Hoe vaak voel je je depri, lusteloos en passief? Waardoor komt dat? Wat kun je eraan doen om de grauwsluier van dagelijkse bezigheden met positieve zonnestralen te doorbreken? Heb het hier eens over. Je zult zien: dat lucht niet alleen op, maar geeft ook nieuwe energie.
Dit artikel is mede gebaseerd op het boek ‘Waar haal je de energie vandaan? ‘ (bij uitgeverij AnderZ).
