Niek Rennenberg: “Een eerlijke baan, met een eerlijk salaris, voor iedereen”
HET WERKVUUR VAN…NIEK RENNENBERG
Aan het eind van het jaar kijken we terug. Naast hoogtepunten passeren dieptepunten de revue. En natuurlijk nemen we ons voor wat we anders willen doen in het nieuwe jaar. Deze rubriek kan daarbij als inspiratie dienen. Uit onderzoek blijkt dat veel jonge mensen aangeven dat ze willen werken vanuit purpose maar dat ze die in de praktijk vaak missen. Met Niek Rennenberg (64) hebben we deze keer een inspirerend voorbeeld van een ervaren onderwijsprofessional die zijn hele leven niets anders heeft gedaan dan werken vanuit purpose. De voorzitter van de Ondernemingsraad van Wellant College, een agrarisch opleidingscentrum met 30 scholen, is een bevlogen zestiger die nog volop actief is in de samenleving. Waar haalt hij het werkvuur vandaan?
“Ik krijg veel energie wanneer ik het gevoel heb ik dat ik anderen echt een stap verder help, zowel bij mijn baan in het onderwijs als bij het onbetaalde werk dat ik doe. Als gepassioneerd onderwijsman heb ik mijn hart verpand aan het helpen van mensen die vanwege leer- en/of gedragsproblematiek uitvallen in ons gewone onderwijssysteem. Daarnaast ben ik actief in de lokale politiek als politicus, raadslid en voorzitter van Ouderen Appèl Eindhoven. Als sociaal raadsman adviseer ik mensen die in Eindhoven buiten de boot (dreigen te) vallen, ik doe vrijwilligerswerk in de wereld van de dak –en thuislozen en de Voedselbank. Wat me hierbij drijft is het streven om mensen te helpen zodat de samenleving sociaal is, nu en in de toekomst. Dus wil ik meewerken aan het opleiden van jongeren zodat Nederland in 2075 nog steeds een sociale samenleving is waarin iedereen een menswaardig bestaan heeft. Zoals de jeugd het zegt: dat is mijn purpose.”
Welke (werk-)momenten gaven jou recent energie?
“Dat is gelukkig nog heel recent. Woensdagavond 4 december 2019 was ik als voorzitter van de OR van Wellantcollege aanwezig bij de gezamenlijke vergadering van allerlei organen over de begroting 2020. Dat klinkt niet echt als een energiegever, een vergadering, maar dat was het wel degelijk. Gezamenlijk kregen we het namelijk voor elkaar om geld te reserveren voor armlastige kinderen (vmbo, mbo), zodat ze toch mee kunnen op excursies of buitenlandstages, ook al konden de ouders of studenten zelf de bijdrage niet missen. Vooral het pleidooi van onze studenten, jongens en meisjes tussen de 19 en 23 jaar deed me goed. Ik werd als mens geraakt en kreeg veel positieve energie van de momenten waarop iedereen samenwerkte met een en hetzelfde doel voor ogen.”
De toekomst van werk: wat zijn de belangrijkste trends volgens jou?
“Ik zie helaas een tweedeling in onze samenleving ontstaan die me zorgen baart. Aan de ene kant goed opgeleide mensen met een vast contract en een salaris waarmee ze hun lasten en onkosten ruimschoots kunnen betalen. Aan de andere kant laagopgeleide mensen met veelal flexibele contracten, een laag salaris en op het einde van hun salaris hebben ze nog een stuk maand over, waardoor ze in de schulden komen.
Ik zie een tweedeling in onze samenleving ontstaan
Ook zie ik een groep nieuwe armen, laagopgeleide mensen met een full-timebaan en een dermate laag salaris dat ze niet rond kunnen komen en er vaak nog een krantenwijk bijnemen, of een paar uurtjes in de schoonmaak werken in de avonduren. Ik pleit voor een eerlijke baan met een eerlijk salaris voor iedereen, dus geen flexibele contracten van 20 of 24 uur en geen payroll constructies om onder de cao-afspraken uit te kunnen komen. Denk hierbij aan het proces dat de FNV helaas verloren heeft tegen Picnic.
Ook zie ik een tweede klassenstrijd ontstaan tussen mensen die voldoende ICT-kennis hebben en zij die onvoldoende kennis van de ICT-wereld bezitten. Je ziet nu al bijvoorbeeld 80-plussers vastlopen in de bureaucratie van hun gemeente, omdat ze niet beschikken over voldoende ICT-vaardigheden.”
Ik pleit voor een eerlijke baan met een eerlijk salaris voor iedereen
Welke beelden heb jij bij de toekomst van werk?
Waar ik zojuist heel somber klonk, zijn er ook lichtpuntjes. In de toekomst zal robotisering veel werkzaamheden overnemen. Dat brengt zowel voordelen als nadelen. Op veel fronten, bijvoorbeeld in de zorg maar ook op het gebied van administratieve taken, zorgt het ervoor dat we als mensen prettiger werk kunnen doen en zware taken overlaten aan machines. Ook komen er nieuwe beroepen, waarvan we het bestaan nu nog niet weten.
Het idee van een basisinkomen voor iedereen verdient het om goed uitgewerkt te worden. Immers, in mijn toekomstbeelden is er niet voor iedereen betaalde arbeid in de vorm die we nu kennen.”
“Werk zal voor veel mensen uit meerdere banen bestaan”
Welke positieve uitzonderingen wil je met ons delen?
“Dan kies ik voor twee organisaties die weinig lezers zullen kennen maar die het leven van veel mensen elke dag een stukje mooier maken. Zorgwacht® leidt mensen met een bijstandsuitkering op tot zorgwacht. Ze worden opgeleid in de wijk waar ze wonen en gaan in diezelfde wijk ook aan het werk. Dit biedt laagopgeleide vrouwen een soort tweede kans op onderwijs met baangarantie zorg. Het tweede bedrijf is Alles over groenbeheer, hier in Veldhoven. Daar krijgen mensen met een beperking een kans op een eerlijke baan met een eerlijk salaris.”
“Soft skills worden belangrijk”
Wat kan elke lezer nu doen om werk van zijn/haar toekomst te maken?
“Zorg dat je continu blijft leren. Een ‘Leven Lang Ontwikkelen’ is niet alleen leuk wordt ook echt een noodzaak. En doe vooral dingen waarvan je ogen gaan schitteren. Ik kom uit een tijd waarin veel mensen veertig jaar hetzelfde beroep uitoefenden en bij dezelfde baas werkten. In het heden en de toekomst zie je dat werk uit meerdere banen kan bestaan. Vandaar ook dat leren zo belangrijk wordt. Zelf doe ik eigenlijk niet anders, met naast mijn werk in het onderwijs ook vele maatschappelijke taken.
En ontwikkel niet alleen je hard skills zoals het spreken van Engels of ICT-vaardigheden maar vooral ook je soft skills. Denk dan aan het nemen van eigen verantwoordelijkheid, kunnen samenwerken met anderen, zelfstandig problemen oplossen en het je snel kunnen aanpassen aan veranderende omstandigheden.”
Lees in deze serie ook de interviews met:
- Professor Ellen Ruppel Shell (Boston University)
- Professor Lynda Gratton (London Business School)
- Sarah Kessler, auteur van het boek Gigged
- Wybo Wijnbergen, general manager van WeWork
- Karin de Jong (TNO)
- Roos Wouters (Werkvereniging)
- Rinske Wegener (Beleidsadviseur Sociaal Domein, Gemeente Haarlem)