“GELUKKIG WORDT STRESS NU SERIEUS GENOMEN” Het werkvuur van…. Thijs Launspach
In zijn boek ‘F*kking Druk: het ultieme anti-stressboek’ laat Thijs Launspach zien dat hij de tijdgeest goed aanvoelt. De in Haarlem woonachtige auteur en psycholoog heeft een uitgesproken mening wat er anders moet. In deze editie van het e-zine vind je zijn antwoorden op de vragen uit onze rubriek ‘Het werkvuur van…’ Binnenkort een langer interview met Thijs waarin we specifiek ingaan op een van de grote uitdagingen op de werkvloer: leidinggeven aan millennials.
Thijs, welke werkmomenten gaven jou recent energie?
TL: “Dan denk ik meteen aan een ervaring die ik een paar weken geleden had als spreker op een groot event. Groot in de zin van het aantal mensen in de zaal en vooraf veel overleg. Teveel overleg naar mijn zin. Ik merkte aan mezelf dat ik door het micromanagement van de organisatie, nog voor de dag was aangebroken, mijn zin verloor. Al dat gedoe. Ik weet echt wel hoe je een lezing geeft. Bovendien ging het nergens over dat overleg. Echt micromanagement.
Zodra ik echter op het podium stond en was begonnen met mijn lezing, kreeg ik er meteen weer zin in. Mensen luisterden meteen vanaf de start heel aandachtig en deden actief mee toen ik hen een oefening liet doen. Zo werkt dat dus met energie: je kunt het zo verliezen maar ook zo weer opwekken. Het deed me weer beseffen dat je zelf heel goed de knop moet kunnen omzetten, wil je blijven presteren. Voor veel mensen die ik tegenkom in mijn dagelijks werk is dat dan ook de uitdaging: inzicht in je emoties en de knop omzetten na tegenslag”.
De toekomst van werk: neem ons eens mee in jouw beelden
TL: “In mijn ideale toekomst voorkomen we de burnout explosie waar we nu op af koersen.
Dat kan alleen als we deze dreiging serieus nemen en dat vergt om te beginnen een andere kijk op werk: organisaties zitten vaak gevangen in oude modellen waarin controle centraal staat. Dat leidt tot een fenomeen als presenteïsme: mensen die gewoon naar het werk gaan terwijl ze niet gezond zijn. Omdat ze denken dat het goed is, of uit angst om anders hun baan te verliezen of. Op lange termijn kan dat echter heel schadelijk zijn en de opmaat naar een burnout zijn. Ik pleit daarom voor meer vrijheid. Om te beginnen hoe je je werkweek in deelt en om je werkplek te kiezen. Uit onderzoek blijkt dat mensen die meer autonomie ervaren ook minder stress ervaren. In de praktijk ervaren mensen echter het omgekeerde: minder autonomie en meer stress.
Dat brengt ons op het tweede punt: het werk zelf is veranderd en dat heeft veel impact op ons. Of je nu copywriter, leraar of fietsenmaker bent, je hebt naast het vak waarvoor je gekozen hebt nog taken erbij gekregen. Een leraar kiest voor het onderwijs omdat hij mensen wil helpen om zicht te ontwikkelen. Maar tegenwoordig ben je naast onderwijs ook veel tijd kwijt aan administratieve taken en communiceren met ouders en kinderen. Het nakijkwerk doen ze in de avonduren. Geen wonder dus dat juist in het onderwijs zoveel mensen kampen met een burn-out.
“Het werk zelf is ook veranderd”
Doordat we veel rollen hebben wegbezuinigd in organisaties worden professionals, neem een tekstschrijver, gedwongen om ook nog eens projectleider van hun eigen werk te zijn. Het is niet langer genoeg om bij te blijven op je eigen vakgebied. We denken dat we flexibele alleskunners moeten zijn. Maar onze persoonlijke bandbreedte is beperkt. Het klinkt mooi dat we zelf onze eigen levens managen en gewend zijn om alles zelf regelen regelen, denk aan wat je tegenwoordig allemaal via een app kunt doen, van bank tot bibliotheek. Toch levert dit allemaal extra regeldruk op. Het laatste aandachtspunt is hoe je je werk in je leven inpast. Voor veel mensen is werk een belangrijk onderdeel van hun identiteit geworden.
Beschrijf eens de toekomst waarin je wilt werken & leven
TL: “Ook al schrijf ik veel over de problemen die ik tegenkom, zoals de negatieve gevolgen van stress, ik ben toch hoopvol gestemd. Laat ik daarmee beginnen. Ik zie echt dat er veel meer aandacht is voor het welzijn van werknemers. Ook aan de Zuidas bij stressvolle werkomgevingen zoals advocatenkantoren en banken. Stress op de werkvloer wordt steeds serieuzer genomen.
Het is vooral een kwestie van grenzen stellen in een wereld die oneindig lijkt. Momenteel realiseren we ons pas hoezeer technologische ontwikkelingen ons leven op het werk en thuis hebben beïnvloed. De komende tijd zal het debat denk ik vooral gaan over de negatieve effecten en de gevaren van surveillance, bedrijven die ons via die technologie en tools die we in huis hebben gehaald, bespioneren. Ik denk echter dat we gewoon door een fase heen moeten en dan snel gaan ontdekken hoe we er het beste mee om kunnen gaan. En dat we uiteindelijk comfortabeler zullen leven.
“Grenzen stellen in een wereld die oneindig lijkt.”
Positief geformuleerd is de techniek niet langer een belemmering voor veel mensen om hun werk op elke plek te kunnen doen. Je kunt echt overal bij je mailbox. Het is aan jou wanneer je wel en niet naar je mailbox kijkt. We moeten leren om goede afspraken te maken met elkaar. Over het gebruik van mail maar ook wat we van elkaar mogen verwachten. Het is raar dat je iemand verwijt dat hij nog niet heeft gereageerd op je Whatsapp-berichtje terwijl je kunt zien dat hij het heeft gelezen. Dit is iets dat leren we door te doen. Het is nieuw voor iedereen.
Een andere trend die me, als ik nadenk over de toekomst van werk, meer zorgen baart dan technologie, betreft de bijwerkingen van de flexibilisering die we zien op de arbeidsmarkt. Denk aan beroepen als postbezorgers en maaltijdbezorgers. Die mensen hebben onnodig veel stress en niemand die voor ze zorgt. Letterlijk niemand maakt zich zorgen om je, als je dat werk doet. Je werkt je uit de naad maar voor jou 10 anderen. Dat is een slechte ontwikkeling.”
Wat kan de lezer kan doen om werk van zijn/haar toekomst te maken?
TL: “Dan geef ik drie tips.
- Het is nu allereerst belangrijk om onder druk te kunnen werken. Alleen kan niemand dat continu. Het vergt dat je jezelf in de gaten houdt en een vermogen ontwikkelt om goed voor jezelf te zorgen. Neem signalen serieus en neem op tijd gas terug om jezelf op te laden. Zodat je daarna weer kunt pieken.
- Mijn tweede tip is om niet alles op alles zetten voor je werk: ambitie is goed maar overvraag jezelf niet. Plan reflectiemomenten in. Wees daarin wel hard voor jezelf. Ben ik nog wel bezig in de goede richting? En bedenk dat je meer bent dan je baan en je altijd een andere richting kunt kiezen.
- Tot slot kunnen rolmodellen je helpen maar ik raad aan om deze niet uit social media te halen. Want op social media schetsen mensen geen reëel beeld voor. Let daar op. Zelf trapte ik er ook vaak in. Je voelt jezelf minder goed doordat je denkt dat anderen veel meer bereiken. Onzin. Kijk daarom eens in je omgeving – in de echte wereld – aan welke rolmodellen je je kunt spiegelen.”
OVER THIJS LAUNSPACH
De Haarlemse psycholoog schreef naast ‘F*kking Druk: het ultieme anti-stressboek’ (2018) ook het boekje “Werken met millennials: leidinggeven aan een nieuwe generatie’ (2019). Hij heeft een veelgelezen column in het AD, werkt mee aan diverse podcasts en radioprogramma’s en hield een TEDX-talk. Op zijn site www.thijslaunspach.nl vind je nog veel meer info over Thijs.
VERVOLGARTIKELEN: WERKEN MET MILLENNIALS (LEIDINGGEVEN AAN EEN NIEUWE GENERATIE)
In twee longreads elders op deze site doken we samen met Thijs in op een belangrijk thema: werken met millennials (leidinggeven aan een nieuwe generatie). We zoomden in op vragen als:
- Wat verstaan we onder millennials?
- Wat is de zin en onzin van denken in generaties
- Wat zijn lessen van en misvattingen over werken met millennials
- Hoe geef je leiding aan millennials?
- Waar krijgen millennials energie van?
- Waardoor lekken millennials energie op hun werk?
Lees in deze serie ook de interviews met:
- Professor Ellen Ruppel Shell (Boston University)
- Professor Lynda Gratton (London Business School)
- Sarah Kessler, auteur van het boek Gigged
- Wybo Wijnbergen, general manager van WeWork
- Karin de Jong (TNO)
- Roos Wouters (Werkvereniging)
- Rinske Wegener (Beleidsadviseur Sociaal Domein, Gemeente Haarlem)